БДІПЧ АБСЕ: улады Беларусі выканалі толькі частку абяцанняў
Беларускія ўлады напярэдадні выбараў далі шэраг абяцанняў адносна празрыстасці выбарчага працэсу, якія выканалі толькі часткова, заявіў кіраўнік місіі кароткатэрміновых назіральнікаў БДІПЧ АБСЕ Кент Харстэд на прэс-канферэнцыі 12 верасня, паведамляе сайт naviny.by.
«Застаецца відавочным, што Беларусі ўсё яшчэ неабходна прайсці пэўны шлях для таго, каб выканаць усе свае дэмакратычныя абавязальніцтвы, - лічыць ён. - У шэрагу выпадкаў мы бачылі паляпшэнні, у іншых - усё паўтарылася».
Ён выказаў надзею, што ўрад і наноў абраны парламент працягнуць працэс дэмакратызацыі і рэфармавання выбарчай сістэмы і зробяць усё, каб выканаць усе рэкамендацыі БДІПЧ АБСЕ.
«Мы расчараваныя, бо можна было зрабіць больш, - сказаў Кент Харстэд. - Шмат што магло быць зроблена за мінулы год, але гэтага не адбылося».
Пры гэтым ён назваў канструктыўным супрацоўніцтва з беларускімі ўладамі ў ходзе цяперашняй місіі.
Сярод захаваліся праблем, якія захаваліся, Харстэд назваў адсутнасць адзінага рэестра выбаршчыкаў, што не дазваляе прадухіліць паўторнае галасаванне, нязначную колькасць прадстаўнікоў апазіцыі ў складах выбарчых камісій.
Ён адзначыў, што БДІПЧ АБСЕ ўжо давала рэкамендацыі па гэтых пытаннях, але беларускія ўлады іх не выканалі. Акрамя таго, адзначыў Харстэд, не было створана роўных умоў для ўсіх кандыдатаў.
Пазітыўнымі зменамі Харстэд назваў павелічэнне колькасці зарэгістраваных кандыдатаў, у тым ліку апазіцыйных.
Харстэд таксама адзначыў, што ў значнай колькасці выпадкаў падлік галасоў і звядзенне вынікаў былі непразрыстыя.
«На мінулых выбарах мы адзначалі, што на 30% участкаў у назіральнікаў не было магчымасці сачыць за падлікам галасоў, - сказаў ён. - У рамках гэтых выбараў Цэнтрвыбаркам выдаў распараджэнне, якім чынам арганізаваць працэс, каб назіральнікі маглі сачыць. Мы бачым, што ёсць невялікія паляпшэнні. Але ўсё яшчэ на вялікай колькасці ўчасткаў назіральнікі адзначалі немагчымасць сачыць за працэсам. Парадку 24% назіральнікаў указвалі, што не змаглі гэтага зрабіць».
Харстэд падкрэсліў, што неабходна імкнуцца да лічбы менш за 1%.
Кіраўнік дэлегацыі Парламенцкай асамблеі Савета Еўропы Гізела Вурс падкрэсліла, што галасаванне было добра арганізавана, але «былі праблемы з падлікам галасоў».
Кіраўнік назіральнай місіі БДІПЧ АБСЕ Тана дэ Зулуэта паведаміла, што назіральнікі працягнуць працаваць у Беларусі да 21 верасня, каб адсачыць працэс разгляду скаргаў і апеляцый.
Гаворачы аб праведзенай выбарчай кампаніі, яны адзначыла, што дзяржаўныя СМІ надзвычай мала часу надавалі асвятленню выбараў і кандыдатаў. На яе думку, дзяржаўныя СМІ не падалі выбаршчыкам дастатковай інфармацыі для ўсвядомленага выбару кандыдата ў дзень галасавання.
Дэ Зулуэта таксама адзначыла, што па яе даных, 11 верасня каля 11 раніцы непрацяглы час былі недаступныя інфармацыйныя сайты charter97.org, belaruspartisan.org, udf.org і nn.by. Варта адзначыць, што нідзе раней падобная інфармацыя не з'яўлялася.