Праваабаронцы за свабодныя выбары

Лідзія Ярмошына абвясціла аб будучых мерах па забеспячэнні большай празрыстасці на выбарах. Ці задаволеныя крытыкі? Гэтае пытанне TUT.BY задаў прадстаўнікам міжнароднай і беларускай праваабарончай назіральных місій на апошніх выбарах - Кенту Харстэду з АБСЕ і Валянціну Стэфановічу з праваабарончага цэнтру "Вясна".

Нагадаем, кіраўнік ЦВК Беларусі заявіла пра чатыры асноўныя новаўвядзенні будучай парламенцкай кампаніі:

- сябры ўчастковых выбаркамаў больш не будуць засланяць спінамі працэс падліку галасоў, а выбудуюцца з аднаго боку стала;

- мясцовыя выканкамы будуць прызначаць членаў ва ўчастковыя выбаркамы толькі пасля дыскусій;

- вынікі разгляду ўсіх выбарчых спрэчак будуць публікаваць у інтэрнэце;

- міжнародных назіральнікаў пусцяць у акруговыя выбаркамы, калі тыя будуць атрымліваць бюлетэні з участкаў.

Кент Харстэд. Фота TUT.BY

АБСЕ чакала не гэтага

Намеснік кіраўніка Парламенцкай асамблеі АБСЕ, кіраўнік рабочай групы па Беларусі Кент Харстэд TUT.BY падкрэсліў, што яго арганізацыя чакала ўнясення зменаў у выбарчае заканадаўства.

- Нам кажуць, што гэта не адбудзецца да выбараў. Мы вельмі шкадуем. Заканадаўчыя змены трэба было прыняць ужо даўно. Мы рэкамендавалі гэта яшчэ пасля выбараў 2012 года, затым пасля выбараў 2015 года. Па гэтым пытанні мы не бачым ніякага прагрэсу.

Суразмоўца TUT.BY вітае намеры ЦВК змяніць практыку арганізацыі выбараў.

- Але мы павінны ўбачыць, як гэта спрацуе на справе. Нам ужо давалі абяцанні перад апошнімі выбарамі, але ў дзень выбараў іх не выканалі.

Дэталёва пазнаёміцца ​​з прапановамі ЦВК Харстед плануе ў ходзе які рыхтуецца візіту ў Мінск у бліжэйшыя 3-4 тыдні.

- Мы хочам канструктыўнага дыялогу з Мінскам, і мы гатовыя падтрымаць змены, але мы павінны бачыць вынікі.

Валянцін Стэфановіч. Фота: Сяргей Балай, TUT.BY

Праваабаронца: абвешчаных мер занадта мала

Па словах каардынатара кампаніі «Праваабаронцы за свабодныя выбары» Валянціна Стэфановіча, недастаткова выстраіць сябраў выбаркама з аднаго боку стала, а назіральнікаў - з другога.

- Радуе, што мы не будзем бачыць сябраў выбаркама ззаду. Але празрыстасць падліку галасоў - гэта празрыстасць працэдур. Мы прапаноўвалі, каб падлік вёў адзін сябра камісіі, паказваў і агучваў змест кожнага бюлетэня ўсім прысутным.

Але ЦВК гэтую рэкамендацыю праваабаронцаў не прыняў, заявіўшы, што гэтая працэдура супярэчыць выбарчаму заканадаўству.

- Але гэта не так, у кодэксе наогул не прапісаная працэдура, - заўважае Стэфановіч.

Праваабаронца раскрытыкаваў за недастатковасць і новаўвядзенне пра дыскусіі ў выканкамах перад прызначэннем сябраў УВК.

- Адсутнічае прадмет дыскусіі, нідзе няма крытэрыяў для прызначэння сябраў выбаркама. Лідзія Міхайлаўна толькі вусна часам кажа, што ў кагосьці няма аўтарытэту, хтосьці беспрацоўны. Але гэта ўсё словы. Ну, будуць яны абмяркоўваць апазіцыянераў, вылучаных у камісіі. Абмяркуюць і скажуць, што не бяруць. Трэба даць партыям, якія ўдзельнічаюць у выбарах, гарантыі, што яны могуць накіраваць у выбаркамы сваіх прадстаўнікоў.

Стэфановіч пазітыўна ацаніў той факт, што цяпер будуць публікавацца вынікі разгляду ўсіх выбарчых спрэчак.

- Але хацелася б, каб пашырылася і колькасць выпадкаў, якія можна абскардзіць у судзе. У нас жа ў судзе нельга абскардзіць вынікі выбараў. Можна толькі абскардзіць рашэнне ЦВК аб прызнанні выбараў неадбыўшыміся. Добра было б, каб у інтэрнэце публікаваліся і вынікі галасавання з разбіўкай па ўчастках.

Каментуючы абяцанне дапусціць міжнародных назіральнікаў у акруговыя выбаркамы пры прыёмцы бюлетэняў з участковых камісій, праваабаронца выказаў здзіўленне, чаму туды не пусцяць беларускіх назіральнікаў.

- У нас назіральнікі, зарэгістраваныя пры тэрытарыяльных камісіях, не могуць прысутнічаць у гэты момант. Яму кажуць: «У нас ёсць тры дні на падвядзенне вынікаў выбараў, мы вас запросім на паседжанне». А што ён потым убачыць, як яны рукі падымуць за зацвярджэнне гэтых вынікаў? Чаму туды дапускаюць толькі міжнародных назіральнікаў, спадзяюцца, што яны нічога не зразумеюць?